مصاحبه اختصاصي با رئيس انجمن نيرو محرکه و قطه سازان کشور:

صنعت آذربایجان، نماینده خود را انتخاب کرد

صریر: رضا پاشایی که جدیداً به عنوان رئیس انجمن نیرو محرکه و قطعه سازان کشور انتخاب شده و مجدداً نیز توانست رای اعتماد قطعه سازان استان را به دلیل عملکرد دوره قبلی و ارائه برنامه مورد قبول اعضا بدست آورد.

صریر: انسان‌ها به عنوان پدیدآورنده گان سازمان ها، ابزار و وسایل تولید، تولید کننده گان و مدیران، نه تنها حرکت روزمره اقتصاد را به پشتوانه کار خویش و با کمک گرفتن این وسایل امکان پذیر می‌کنند بلکه با پرداختن به امور پژوهش و تحقیق از یک سوتحرک اجتماعی و از سوی دیگر رشد و توسعه اقتصادی را باعث می‌شوند.

دانش و علم بدون نکته سنجی‌ها و سوال و جواب‌ها و نقادی‌ها هیچگاه نمی‌توانست به رشد و کمال امروزی برسد و رشد آن نیز مستلزم برخورد نقادانه و بحث و جدال‌های یک چنین سوالاتی، جواب‌های متعددی را در اذهان ایجاد می‌کند که پاسخ‌های مناسب و منطقی کارشناسان و متخصصین امر را می‌طلبد.

رضا پاشایی که جدیداً به عنوان رئیس انجمن نیرو محرکه و قطعه سازان کشور انتخاب شده و مجدداً نیز توانست رای اعتماد قطعه سازان استان را به دلیل عملکرد دوره قبلی و ارائه برنامه مورد قبول اعضا بدست آورد. لازم بذکر است انتخابات انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعات خودرو استان روز چهارشنبه چهارم دی ماه در محل اتاق جلسات سازمان صمت و با حضور اعضای محترم این انجمن برگزار گردید و بخاطر این انتخاب در دفتر روزنامه سراسری عجب شیر گفتگویی جهت آشنایی با برنامه‌ها و اولویت‌های کاری ایشان به عنوان نماینده صنعت استان ترتیب دادیم که ماحصل آن را می‌خوانید:        

کیفیت و وضعیت تولید قطعات خودرو استان آذربایجان شرقی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

برای ارزیابی وضعیت قطعه سازی باید از مجموعه سازی و یک مرتبه بالاتر از خودروسازی تحلیل کنیم بعد برسیم به مسئله قطعه سازی، همان طوری که مطلع هستید وضعیت خودروسازی در استان مناسب نیست و چون نمی‌تواند به تعهدات خود عمل کند لذا نتوانسته از لحاظ مالی قطعه سازی را راضی نگه دارد و پول آن‌ها را پرداخت نماید. اکثراً قطعه سازی و مجموعه سازی با مشکل نقدینگی مواجه هستند و این باعث شده تولید ضعیف شود و تعدادی از پرسنل هم کنار گذاشته شوند و عملاً کیفیت کار پایین می‌آید. بنابراین این موارد شرط اول نقدینگی در عرصه تولید است و در استان آذربایجان شرقی تعدادی از قطعه سازان هم این مشکل را دارند که ما سعی در حل کردن آن‌ها داریم، تا با آوردن مجموعه‌های بزرگ به استان خلاء‌های ایجاد شده در این منطقه را پر کنیم.

با توجه به و ضعیت فعلی پیش آمده در بعد اقتصادی کشور، تصویرسازی شما از آینده تولید در ایران، علی الخصوص استان آذربایجان شرقی چیست؟

این یک واقعیت است که دولت حاضر، زیاد کارآمد نیست چرا که از لحاظ رونق اقتصادی خیلی از طرح‌ها با شکست مواجه شده اند. لذا ما اگر به خوبی نگاه کنیم به این نتیجه می‌رسیم که اگر برای صنعت برنامه خوب و منسجمی نداشته باشیم و نتوانیم دغدغه‌های این عرصه را حل کنیم و در این روند ثبات قانون نداشته باشیم و ثبات عرضه و خیلی از مولفه‌های دیگر را نداشته باشیم، وضعیت فعلی صنعت بهبود نخواهد یافت چون بدنه این صنعت آسیب دیده و به مرور زمان هم شکننده خواهد شد. همانطوری که خودتان شاهد هستید صنایعی هم که قبل از نظام مقدس جمهوری اسلامی ایجاد شده است را با اصل ۴۴ دچار مشکل نمودیم و برایشان مشکل ساز شدیم. به همین خاطر لازم است اولاً شرکت هایی که صاحب یک برند یا یک تاریخچه هستند باید برایشان فکری اساسی کرد و برای حل مشکل آن‌ها راهکار ارائه داد و راهکارهای داده شده باعث شود که این صنایع رشد کند چرا که این صنایع نتواند خود را سراپا نگه دارد، قطعاً صنایع دیگر هم از پا می‌افتند و شکست می‌خورند.

آقای دکتر با توجه به انتخاب مجدد حضرتعالی به عنوان ریاست هیئت مدیره انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعات خودرو استان ، چه برنامه هایی برای قطعه سازان خودرو در استان دارید؟

اخیراً با تشریف فرمایی قوه قضاییه به استان، بحث مشکلات صنعت این منطقه مطرح گردید و در لابلای این بحث موردی که مطرح شد این بود که خودروی سمند در تبریز تولید می‌شود ولی پیچ ساده این ماشین یا قطعه مربوطه اش در تبریز تأمین نمی‌شود و طرح این مسائل باعث گردید که معاون ایران خودرو ابراز علاقه مندی اش را جهت ایجاد یک سری از مجموعه‌های خودرو در شهر تبریز نشان داد و تصمیم بر این شد که اولاً راه اندازی خط تولید جوشکاری، مونتاژ و رنگ بدنه سمند در شهر تبریز اتفاق افتد که الان در حال حاضر هم دنبال سرمایه گذار هستیم که مکاتباتی هم در این بخش صورت پذیرفته است تا این خط تولید در استان راه اندازی شود. دوماً به خاطر این که قطعه سازان لطمه نبینند دنبال پروژه‌های دیگر هم بوده ایم که به عنوان نمونه پروژه ایران خودرو دیزل از آن جمله است که توانستیم طی مذاکراتی با مقام عالی وزارت صنعت و مسئولین استانی و ارتباط هایی که با مدیران ارشد صنعتی این حوزه، برقرار کردیم، تصمیم براین شده که توافق نامه ای بین ایران خودرو دیزل و ایدم بسته شود تا موتورهای دیزلی برای تریلی‌ها به تعداد ۳۰۰۰ دستگاه در ایدم تولید شود و تا آن جایی هم که مطلع هستید یک موتور از چندین قطعه تشکیل می‌شود که شاید نزدیک ۲۰۰ قطعه کوچک باشد که هر یک از این قطعات را در کارگاهی تولید کنیم و برای تولید آن در هر کارگاه ۱۰ نفر کار کنند در مجموع بالای ۲۰۰۰ نفر اشتغال زایی ایجاد می‌کند یا توافق شده که گیربکسش هم در چرخشگر تولید شود که از طریق این روش قادر است، صنعت تبریز را به کلی متحول نماید چون نوعی نوآوری است که دارای یک پتانسیل جدید است و باعث می‌شود که قطعه سازی را در استان ما دوباره احیا کند و رشد دهد که این‌ها همه نتیجه وارد کردن و راه اندازی خط تولید مطرح شده در شهر تبریز می‌باشد.

چه راهکارهایی در جهت رفع کمبود نقدینگی که از مهم ترین موانع تولید در کشور است را در اولویت برنامه‌های خود دارید؟

من اعتقادم بر این است که وظیفه اصلی دولت در وهله اول بسترسازی برای صنعت و اقتصاد کشور است. در این راستا دولت باید از تمامی حوزه‌ها منابعی را در دست گیرد و منابع به دست آمده را در صنعت به کار گیرد. اگر نگاه کنیم به بحث ساماندهی یارانه‌ها که قرار شده بود ۲۰ الی ۳۰ درصد آن را در حوزه صنعت هزینه کند که انجام نیافته و تا کنون عملی صورت نگرفته است یعنی بسترسازی لازم صورت نیافته است به همین دلیل هم است که صنعت روز به روز محکوم به شکست است و افت پیدا می‌کند.

دولت سریعاً باید از کشورهای در حال توسعه الگوبرداری کند و رفتارشان را با صنعت بررسی کند و یا اروپایی‌ها چه نگرشی به صنعتشان دارند یا کشورهای آسیای دور، لذا دولت باید به تبع روش آن‌ها وام‌های بی بهره یا کم بهره در اختیار صنعت بگذارد و برنامه توجیهی صنعت را بشنود و بررسی نماید و دورنمایی از آینده شرکت مربوطه را بخواهد و در کنار آن‌ها کیفیت بالا با تکنولوژی روز دنیا را مطالبه نماید علی الخصوص تکنولوژی روز اروپا را که با وجود بودن تحریم ها، یک سری از آن‌ها را می‌توان وارد کرد و تنها از این طریق است که بسترسازی لازم برای صنعت اتفاق می‌افتد و به دنبال آن رشد صنعتی و رونق تولید رخ می‌دهد در غیر این صورت هیچ حالتی به سوی رشد اتفاق نمی‌افتد و هیچ گامی برای صنعت برداشته نمی‌شود چون راهی جز این نیست و این وظیفه دولت است که این راه را هموار کند و بستر لازم را برای صنعت فراهم سازد.

امروزه وضعیت خودروسازی کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید و آیا به نظر شما داشتن وضعیت فعلی نتیجه عملکرد سلیقه ای نیست؟

سوأل شما به جاست، درست است سلیقه ای عمل شده، ولی خوشبختانه با ورود دستگاه قضا و توجه ویژه وزارت صنعت، باعث شده با مدیران خاطی علی الخصوص با مدیران ایران خودرو، برخورد شود و با تعویض و جابه جایی آن‌ها مسائل پیش آمده را سرو سامان دهند و به جای آن‌ها مدیران جدید با افکار جدید و رویکرد جدید رأس کار بیایند.

لذا من اعتقادم این است که اگر این افراد به برنامه هایشان سرعت بدهند و دولت هم حمایت کند می‌توانیم در خودروسازی بعضی از تحولات را مشاهده گر باشیم ولی این در مدت زمان کوتاه اتفاق می‌افتد چرا که اگر ما طولانی مدت نگاه کنیم باید خودروسازان موجود در این استان هر دو تایشان دنبال آینده باشند با کیفیت جدید در خودروهای جدید و به دنبال آن می‌توانیم قدم‌های زیادی را برداریم که شخصاً بسیار علاقه مندم که این اتفاق در استان آذربایجان شرقی اتفاق افتد.

مشکلات برند نشدن خودروهای داخلی در کجاست؟ به دلایل کمبود قطعات مرتبط است یا عوامل دیگری دخیل هستند؟

اگر در مورد صادرات بخواهیم صحبت کنیم دانش تولید خودرویی موجود در کشور ما نسبت به سایر کشورهایی که صاحب تولید و فن آوری در عرصه خودروسازی هستند چند دهه پایین تر است. لازم به دقت است که چون سطح دانش در این زمینه پایین است ماشین آلات هم نسبت به سایر کشورها پایین هستند لذا عملاً خودروسازان ما نمی‌توانند با خودروسازان آن‌ها رقابت کنند. در هیچ حوزه ای چه از نظر کیفیت، چه ظرافت و قیمت و غیره توان رقابت نخواهند داشت به همین دلیل بحث صادرات خودرو را از ذهنمان پاک کنیم. اولین گامی که باید برداریم این است که خودروهای تولید شده را نسبت به شأن و منزلت شهروندان خودمان از لحاظ کیفیت بالا ببریم که اعتقادم این است که این اتفاق نیفتاده و تولیدات داخلی نیاز مشتریان داخلی را تأمین نمی‌کند و تا زمانی که در این باب، خودمان از محصولات تولیدیمان احساس رضایت نداشته باشیم،  فکر کردن به صادرات خودروهای داخلی، فکری بیهوده است. بنابراین راهی که در وضعیت فعلی باید انتخاب کنیم این است که دانشمان را بروز کنیم تا کیفیت را بالا ببریم که دولت هم باید در این زمینه اقدامات و حمایت‌های لازم را در این زمینه انجام دهد.

به نظر حضرت عالی برای پیشبرد اهداف اصلی مان در امر تولید، انتظار چه حمایت هایی از قطعه سازان فعال کشور و استان آذر بایجان شرقی دارید؟

اولاً بهترین کاری که ما می‌توانیم انجام دهیم این است که از دولت بخواهیم دست از صنعت بردارد و تا زمانی که دست دولت در چرخه خودروسازی کشور باشد، پیشرفتی حاصل نمی‌شود تا زمانی که تشکل مافیایی یا تفکر حاکمیتی در روند کار قطعه سازان و خودروسازان باشد هیچ گونه رشدی حاصل نمی‌شود، پس اولین حمایت دولت دخالت نکردن در چرخه تولید خودرو کشور است.

دوم بسترسازی لازم توسط دولت برای این صنعت در جهت تولید و اتکای کیفیت، اتفاق افتد چرا که من قطعه ساز تا کی باید تولید کنم و تحویل خودرو ساز بدهم و سالیان سال پول مرا پرداخت ننماید.  بنابراین برای نجات از این وضعیت در بخش صنعت، این سه روش را باید سرلوحه کار خود قرار دهیم: اوّل برد برد بودن قرارداد بین قطعه ساز و خودروساز، دوّم نحوه پرداخت به صورت سیستماتیک، راه اندازی ال سی‌های داخلی که پرداخت ها، منوط بر قوانین آن اعمال شود. سوّم بروز کردن قیمت قطعات و مجموعه هاست. خودروساز قیمت قطعه‌ها را افزایش نداده و در قیمت تمام شده سه برابر افزایش می‌دهد و عملاً می‌گوید ضرر ده هستم و می‌خواهم زیانم را پوشش دهم، لذا با این طریق قطعه ساز رشد نمی‌کند بنابراین دولت اگر این سه موردی را که مطرح کردم حل نماید و اجرایی کند الباقی مسیر را به خود صنعتی‌ها و خودروسازان بسپارد، نتیجه مثبت آن را مشاهده خواهد کرد.

نقش تحقیق و مطالعه قبل از تولید را، برای دستیابی به کیفیت مطلوب چگونه اررزیابی می‌کنید؟

آینده از آن واحدهای صنعتی است که اهمیت زیادی به واحدهای تحقیق و توسعه در محیط کاری خود می‌دهند  که این مقوله از روش‌های مهمی است که می‌تواند یک کارخانه را نجات دهد، اصلاً صنعت اولین پایه اش این است که روز به روز با خود توسعه را به همراه داشته باشد که این نیازمند داشتن تحقیق و مطالعه و توسعه است که اگر این اتفاق بیافتد در کنارش دانش لازم برای تولید هم ایجاد می‌شود که نتیجه اش توسعه صنعتی خواهد بود.

آیا تولید و رونق فعلی آن با اهدافی که مقام معظم رهبری در بحث اقتصاد مقاومتی مطرح می‌کند، هم سو حرکت می‌کند؟

اصلاً هم سو حرکت نمی‌کند چرا که اگر موئلفه‌های اقتصاد مقاومتی را بررسی کنیم به این نتیجه می‌رسیم که اقتصاد مقاومتی باید جهادی، درون گرا، برون گرا و مولّد و فرصت ساز باشد. من در این جا از دولت سوالی می‌پرسم؟ آیا وامی که با ۱۸ در صد سود بانکی به صنعتگر داده اید حرکت جهادی انجام داده اید؟ آیا مولدسازی می‌تواند باشد؟ به هیچ عنوان امکان پذیر نیست. چرا که رقبای خارجی ما با وام ۲ درصد سود بانکی حامی صنعت هستند این در حالی است که ما با ۱۸ درصد سود بانکی و پولی که بلوکه می‌کنیم جمعاً نزدیک ۲۵ در صد می‌شود تا کی من به عنوان صنعتگر با گرفتن وام ۲۵ درصدی این صنعت را سرپا نگه دارم و دست به تولید بزنم و به اقتصاد مقاومتی و اصول آن عمل نمایم و پایبند باشم، بنابراین قابل اجرا نیست و عملاً تمام این حرف‌ها در قالب شعار می‌باشد چرا که اگر دولت بخواهد از صنعت حمایت کند مجبور است دنبال بسته‌های حمایتی و راه‌های جدید نسبت به این صنعت باشد.

صنعت خودروسازی ایران هم زمان با مالزی شروع شده است، چرا جایگاه فعلی ما با مالزی در این بحث تفاوت فاحشی دارد؟ دلایل آن چیست؟

دلیل اول اعمال تحریم‌ها و مواجه بودن ایران با ۸ سال جنگ تحمیلی که قبل از اجرای تحریم علیه این کشور صورت گرفت، دلیل دوم عدم گزینش درست در انتخاب افراد و در نظر نگرفتن شایستگی افراد، طوری است که اگر در این کشور فرمان همه به جای خود داده شود آن وقت متوجه می‌شویم که اکثراً افراد انتخاب شده سر جای خود نیستند یعنی شایسته سالاری صورت نگرفته است و استفاده از منابع انسانی به درستی در ایران اتفاق نیفتاده است. این در مجلس هم صدق می‌کند اگر فردی در کمیسیون مربوطه فعالیت کند ولی تخصصش چیز دیگری باشد جز خیانت به این ملت و کشور، معنی ندارد.

آیا قیمت‌های تعیین شده نسبت به تولیدات داخلی در این کشور واقعی است یا خیر؟

واقعی نیست، اولاً افرادی که در ایران خودرو و سایپا به کار گرفته شده اند تعدادشان نسبت به تولید خیلی بالاست یعنی ۲۰ درصد این افراد هم می‌تواند خط تولید فعلی را پوشش دهند. دوماً شرکت هایی که به صورت هئیت مدیره ای اداره  می‌شوند در ایران خودرو و سایپا خیلی زیادند و هزینه هایی که اعضای این هئیت‌ها بر می‌دارند خیلی بالاست و عملاً خودروسازها با پرداخت حقوق به آن‌ها متضرّر می‌شوند. سوّم دست‌های پشت پرده و مافیایی است که قطعه‌ها را از خارج با قیمت پایین می‌آورند و با سه برابر قیمت به این شرکت‌ها واگذار می‌کند و عملاً می‌بینیم که آن شرکت‌های مافیایی رشد می‌کنند ولی در مقابل ایران خودرو و سایپا متضرّرند.

تولید کننده‌های داخلی هم، چون می‌بینند که تولید کاملاً شفاف است ۸ درصد یا نهایتاً ۱۰ درصد قطعه تولید می‌کنند و تحویل خودروسازها می‌دهند و چون پول قطعه ساز را با ۲ یا ۳ ماه تأخیر پرداخت می‌کنند قطعه سازان داخلی عملاً با ورشکستگی روبرو می‌شوند.

اگر توصیه ای به فعالان اقتصادی کشور یا سخنی با مخاطبین رسانه دارید مطرح بفرمایید.

اولاً اعتقادم بر این است که وضعیت بازار را مطالعه کنند و قبل از انجام هر کاری کشش لازم را نسبت به محصولی که تولید می‌کنند بیابند و بررسی کنند، بعداً اقدام به تولید نمایند. متأسفانه عده ای از تولیدکنندگان بدون شناخت لازم با مشکل نقدینگی مواجه هستند و مقداری هم ورشکست شده اند که روز به روز به تعطیلی آن‌ها هم شاهد هستیم. برای جلوگیری از این اتفاقات تحقیقاتی از بازار انجام دهند و با خودروسازان مذاکره کنند و قراردادهایشان را بردبرد تنظیم نمایند و بعداً اقدام به تولید کنند چرا که اوّل باید نقدینگی باشد تا تولید صدمه نبیند. برای تشکیل یک مجموعه باید منابع نقدینگی آن را بررسی کنیم و بعد در کنار آن منابع، تحقیق و توسعه لازم را برای آن عرصه، فراهم سازیم و برای استفاده از افراد مجرّب و متخصص در زمینه تحقیق و بسط توسعه، بودن منابع مالی از الزامات است  تا افراد جذب شده هم بدون دغدغه مالی با افکار بروز خودشان، ایده ای نو خلق کنند.

لازمه ایجاد ثروت در کشور، دانایی است. در ایران در حال حاضر این تفکر جا نیفتاده است که در این کشور سیستم آموزشی طوری است که نخبه پروری می‌کنیم و در دانشگاه‌ها زمانی که تبدیل به یک متخصص می‌شود و به مدارج عالی می‌رسد، تقدیم می‌کنیم تا کشورهای دیگر از آنان بهره ببرند و عملاً این باعث فرار مغزها و فرار ژنتیکی برتر  یا فرار ژن‌های برتر اتفاق می‌افتد و باید جلوی این کار گرفته شود.